Trong cuộc đời con người, những chuyện vui buồn, được mất… như một dòng sông không ngừng chảy. Cuộc đời người ta hạnh phúc hay bất hạnh phụ thuộc rất nhiều vào thái độ của họ trước những chuyện buồn vui được mất ấy. Có người bị những sự việc trong đời cuốn theo, xô đẩy, khiến cuộc đời giống như cánh bèo trôi dạt lênh đênh. Tuy nhiên, có những người có thể bình thản đối mặt với mọi tình huống của cuộc đời, an nhiên tự tại. Nhân vật Tái ông trong câu chuyện “Tái ông mất ngựa” dưới đây là một người như thế.
Chuyện kể rằng:
“Xưa có một ông già sống ở vùng biên giới phía Bắc. Ông rất giỏi việc nuôi ngựa. Một hôm ông phát hiện ra rằng con ngựa của ông đã chạy mất sang nước Hồ láng giềng. Hàng xóm cảm thấy tiếc cho ông nhưng ông già nói: “Biết đâu nó lại là mang đến một điều phúc?”
Vài tháng sau, con ngựa đã mất tích của ông đột nhiên quay trở về cùng với một con ngựa quý nữa. Hàng xóm đến chúc mừng ông vì điều may mắn đó. Nhưng ông nói “Biết đâu nó lại mang đến tai họa.”
Con trai ông thích cưỡi con ngựa quý, và rồi một hôm anh ta bị ngã ngựa gãy chân và bị què. Hàng xóm đến an ủi ông nhưng ông lại trả lời: “Biết đâu nó lại mang đến điều phúc.”
Một năm sau, nước Hồ láng giềng đưa quân sang xâm lược, và tất cả thanh niên trai tráng đều phải tòng quân ra trận – kết quả là cứ 10 người đi thì 9 người tử trận. Con trai ông bị què nên được ở nhà và thoát chết.”
Câu chuyện cho thấy rằng trong cuộc đời con người, phúc họa khôn lường, trong họa có phúc, trong phúc có họa. Không ai biết được chuyện gì đang chờ đợi mình ở phía trước. Vậy nên chớ để các sự việc trong cuộc đời dắt mình đi, đừng để tâm của mình bị cuốn vào những điều đó; gặp chuyện tốt cũng đừng mừng vui quá; gặp chuyện xấu cũng đừng bi lụy quá. Nghĩa là người ta nên thuận theo tự nhiên, bình thản đối đãi với mọi vấn đề, dù đó là điều tốt hay điều xấu. Tái ông là một nhân vật điển hình có lối tư duy như thế. Đây là kết quả của sự học hỏi tinh thần sống của các bậc thánh hiền, là kết quả của sự chiêm nghiệm, sự tu dưỡng bản thân và trải nghiệm trong đời.
Bài học từ câu chuyện “Tái ông mất ngựa” là một hành trang tinh thần quý giá nên có của con người trong cuộc sống, để mỗi khi chuyện rủi may xảy đến, người ta sẽ nhớ đến nó và có thể mỉm cười, bình thản, an nhiên vượt qua nghịch cảnh, thậm chí là có thể trưởng thành hơn từ những thăng trầm trong cuộc đời.
Tuyết Mai
