Thiền sư Hakuin Ekaku (白隠 慧鶴, 1686–1769) là một trong những vị thiền sư nổi tiếng và có ảnh hưởng lớn nhất trong lịch sử Thiền tông Nhật Bản. Dưới đây là một trong những câu chuyện về Hakuin được lưu truyền đến ngày nay.
Thật vậy sao?
Thiền sư Hakuin được mọi người tán tụng là một bậc đạo hạnh. Cạnh thiền thất có một cô gái xinh đẹp mà bố mẹ là chủ một cửa hàng thực phẩm. Bỗng dưng một hôm bố mẹ cô khám phá ra rằng cô đang mang bầu. Cô không chịu khai ai là tác giả của cái bào thai, nhưng sau bao lần cật vấn, cô bảo là Hakuin.
Cha mẹ cô điên tiết lên đến đối chất với Hakuin. Ngài chỉ nói “Thật vậy sao?”.
Ngay khi đứa bé vừa chào đời, nó được giao cho Hakuin. Lúc bấy giờ, danh dự của ngài đã bị tổn thương nghiêm trọng, nhưng ngài vẫn thản nhiên. Ngài tận tình chăm sóc đứa bé và thường đi sang hàng xóm để xin sữa và các thức cần thiết khác để nuôi trẻ sơ sinh.
Một năm sau, cô gái xinh đẹp kia không chịu đựng được lương tâm cắn rứt, bèn thú nhận với bố mẹ rằng, người cha thật sự của đứa bé là anh hàng cá trẻ tuổi. Bố mẹ cô gái vội vã đến tạ lỗi với thiền sư, mong ngài thứ tội và xin nhận lại đứa bé.
Hakuin chấp thuận và khi trao đứa bé lại, ngài chỉ nói: “Thật vậy sao?”.
……..
Với một người tu hành, bị vu phạm tội về sắc dục thì đó là điều nghiêm trọng bậc nhất, tổn hại danh dự nghiêm trọng bậc nhất. Tuy nhiên, cả khi bị vu tội lẫn khi được giải oan, Hakuin chỉ nói vẻn vẹn một câu: “Thật vậy sao?”.
Thái độ của Hakuin khiến người ta chuyển từ ngạc nhiên sang kính phục. Ông đã vượt lên trên thế tục, vượt xa thế tục và vượt xa cả nhưng người tu hành khác biết nhường nào! Hakuin đã đạt đến cảnh giới mà hết thảy mọi thứ nơi trần thế đều không thể mảy may làm tâm mình xao động.
Vì sao ông có thể thản đãng đến như vậy? Trước hết có lẽ vì ông biết ông không làm điều xấu đó, ông không phải người xấu. Những lời vu khống của cô gái, những lời đàm tiếu của thiên hạ… liệu có thể biến ông thành người xấu? Không thể. Thứ hai, có lẽ do ông có niềm tin vững như bàn thạch, rằng: Đức Phật nhìn thấu hết mọi sự tình, Đức Phật biết ông không phải là kẻ xấu. Thứ ba, vì ông là người tu Phật, nên có lẽ ông coi tai nạn này như một cơ hội để xem tâm mình có bị chuyện thế sự dẫn động hay không. Sự tĩnh như nước ấy chính là kết quả của một quá trình chân tu, thực tu bản thân theo lời Đức Phật dạy, là thể hiện của ý chí, bản lĩnh phi thường, là thể hiện của tâm vô vi thanh tịnh.
Ngày nay cũng có rất nhiều người đang chân tu Đại Pháp của Phật gia. Câu chuyện về hành trình đi tìm Đại Đạo phi thường gian nan của ni sư Đài Loan Thích Chứng Thông là một câu chuyện đã khiến nhiều người cảm động và khâm phục.
Tuyết Mai
